Wniosek w sprawie wiaduktu Dąbrowskiego i jego okolic

2023-02-20 Bartosz Czarniecki

Poniżej przedstawiamy treść naszego wniosku przesłanego w dniu 19.02 do Pana Prezydenta Białegostoku

Sz. P.
Tadeusz Truskolaski
Prezydent Miasta Białegostoku
ul. Słonimska 1
15-950 Białystok

Szanowny Panie,
Niedawno odbywały się konsultacje społeczne opracowywanego planu zrównoważonej mobilności dla Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego. Z załączonych map jasno wynikało, że Wiadukt Dąbrowskiego jest centralnym węzłem komunikacyjnym nie tylko miasta, ale i całej aglomeracji białostockiej. Nic w tym dziwnego, skoro wiadukt ten jest centralną przeprawą przez przecinające miasto tory kolejowe oraz łączy bezpośrednio osiedla Antoniuk i Młodych, a pośrednio także Słoneczny Stok, Leśną Dolinę, Wysoki Stoczek, Starosielce i Bacieczki oraz Choroszcz, Fasty i Klepacze z centrum miasta. Z powyższych powodów, a także z braku atrakcyjnych alternatyw, na Wiadukcie Dąbrowskiego występuje także znaczny ruch rowerowy. Co znamienne, ruch rowerowy występuje tam pomimo braku kompletnej infrastruktury rowerowej oraz pomimo dużego ruchu niebezpiecznie szybko jeżdżących aut. Zadziwiające, że pomimo niespełna 19 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiego oraz popularyzacji wiedzy na temat korzyści z ruchu rowerowego i szkodliwości ruchu samochodowego, na Wiadukcie Dąbrowskiego w dalszym ciągu preferowany jest ruch samochodowy a ruch rowerowy jest zupełnie ignorowany.

Obecnie, aby zgodnie z przepisami przekroczyć Wiadukt Dąbrowskiego, rowerzysta jadący od strony ulicy Zwycięstwa musi jechać najpierw lewym pasem ruchu ulicy Kolejowej (na prawym jest buspas), następnie łącznicą, z której przez krawężnik bez wyznaczonego zjazdu może spróbować dostać się na ciąg pieszo-rowerowy. Jeżeli jedzie na Lipową, to pod kościołem św. Rocha musi z powrotem wjechać na jezdnię (od razu lewy pas) i dopiero za budynkiem Lasów Państwowych znowu na ciąg pieszo-rowerowy. Rowerzysta jadący z Alei Solidarności musi wjechać na jezdnię już na wysokości ulicy Kaczmarskiego, po czym zmuszony jest korzystać z wiaduktu aż do łącznicy prowadzącej na Poleską, gdzie pojawia się pierwsza możliwość zjazdu na ciąg pieszo-rowerowy. W podobnej sytuacji jest rowerzysta jadący z ulicy Antoniukowskiej, który na jezdnię musi wjechać już na skrzyżowaniu z ulicą Owsianą, jechać jezdnią główną około 300m pomimo równolegle biegnącej drogi rowerowej (ta jest bowiem niepowiązana z ulicą), następnie zmienić pas w celu dostania się na łącznicę, którą wjeżdża na wiadukt. W gorszym położeniu są rowerzyści jadący z Lipowej lub Piłsudskiego. Rowerzysta jadący z ulicy Lipowej musi wjechać na jezdnię już na wysokości adresu Lipowa 47/1 i wjechać na wiadukt drugim pasem od lewej, w miejscu gdzie wiadukt ma cztery pasy ruchu (sic!). Rowerzysta jadący z Alei Piłsudskiego musi wjechać na jezdnię na wysokości ulicy Botanicznej i zająć pas ruchu drugi od prawej. W obu przypadkach rowerzysta chcący dojechać do ulicy Solidarności lub dworca PKP jest zmuszony jechać środkowym pasem ruchu aż do zjazdu w ulicę Antoniukowską. Warto przypomnieć, że na Wiadukcie Dąbrowskiego wielu kierowców samochodów znacząco przekracza dopuszczalną prędkość 50 km/h, ponieważ na wiadukcie nie odbywa się kontrola prędkości. Aż trudno uwierzyć, że przez te wszystkie lata, osoby odpowiedzialne za organizację ruchu drogowego w Białymstoku, uważały takie prowadzenie ruchu rowerowego przez Wiadukt Dąbrowskiego za bezpieczne.

Ilustracja przedstawia opisane w poprzednim akapicie zgodne z przepisami sposoby pokonywania Wiaduktu do których są obecnie zmuszani rowerzyści.
Ilustracja w wysokiej rozdzielczości, aby zobaczyć szczegóły należy otworzyć ją w nowej karcie i powiększyć

Mamy świadomość, że budowany obecnie tunel pieszo-rowerowy pod torami kolejowymi między ulicami Zwycięstwa i św. Rocha będzie stanowił alternatywę dla wiaduktu na niektórych relacjach i doceniamy, że inwestycję tę udało się doprowadzić do realizacji. Chcemy jednak podkreślić, że tunel ten nie rozwiąże problemu wiaduktu. Przede wszystkim tunel ten nie obsłuży relacji między osiedlami Antoniuk i Wysoki Stoczek a ulicą Piłsudskiego. Z heatmapy aplikacji Strava wynika, że to północny chodnik (sic!) wiaduktu jest najchętniej wykorzystywany przez rowerzystów, podczas gdy tunel budowany jest na południe od wiaduktu. Ponadto tunel połączy ze sobą dwie niewygodne i niebezpieczne dla ruchu rowerowego ulice (Zwycięstwa i św. Rocha). Pokonanie tunelu będzie także oznaczało większą różnicę wysokości niż w przypadku wiaduktu oraz znacznie większe ryzyko kolizji z ruchem pieszym, z powodu obsługi peronów białostockiego dworca kolejowego. I w końcu o ile tunel jest dopiero budowany, to ruch rowerowy pomiędzy zachodnimi osiedlami a centrum miasta odbywa się już teraz i pilnie wymaga uporządkowania.

Ilustracja przedstawia lokalizacje opisanych poniżej kolejnych punktów wniosku.

O uporządkowanie organizacji ruchu rowerowego na Wiadukcie Dąbrowskiego wnioskowaliśmy już w 2019 roku. Uczestniczyliśmy w spotkaniu w tej sprawie, które odbyło się 31.07.2019, a w którym brali udział m.in. obecna Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich Pani Marzenna Dubowska oraz Zastępca Prezydenta Miasta Białegostoku Pan Przemysław Tuchliński. Od tamtego spotkania minęło już 3,5 roku, a rowerzyści, aby przekroczyć wiadukt, w dalszym ciągu muszą łamać przepisy lub narażać się na niebezpieczeństwo. W niniejszym piśmie po raz kolejny apelujemy zatem o wyznaczenie dedykowanej infrastruktury rowerowej na Wiadukcie Dąbrowskiego kosztem jednego z pasów ruchu ogólnego północnej jezdni wiaduktu (na odcinku, gdzie jest ich więcej niż dwa). Jednocześnie, rozumiejąc, że takie przedsięwzięcie wymaga przygotowań, wnioskujemy o niezwłoczne wdrożenie następujących rozwiązań mających za zadanie poprawę warunków ruchu rowerowego na Wiadukcie Dąbrowskiego do czasu wyznaczenia docelowej infrastruktury:

  1. Droga dla pieszych i rowerów prowadząca w stronę dworca PKP po południowej stronie wiaduktu, po której przebiega rowerowa trasa Green Velo, urywa się na wysokości łącznicy z ulicą Kolejową. W tym miejscu nie ma możliwości zjechania na jezdnię, ponieważ jezdnia jest w tym miejscu jednokierunkowa i prowadzi w przeciwnym kierunku. Wnioskujemy zatem o powiązanie drogi dla pieszych i rowerów z istniejącą infrastrukturą rowerową przed dworcem kolejowym.

  2. Droga dla pieszych i rowerów po południowej stronie Alei Solidarności biegnie wzdłuż ważnych celów podróży (bloków, biur, sklepów i pływalni miejskie), ale od strony dworca PKP kończy się ślepo na ulicy Kolejowej i nie jest w żaden sposób powiązana ani z ulicą Kolejową ani z Wiaduktem Dąbrowskiego. Wnioskujemy zatem o wyznaczenie przejścia dla pieszych i przejazdu rowerowego na wysokości adresu Kolejowa 12, aby możliwe było kontynuowanie podróży rowerem między drogą pieszo-rowerową na wiadukcie (Green Velo) a drogą pieszo-rowerową wzdłuż Alei Solidarności,. Przejście dla pieszych funkcjonowało tam bezpiecznie w czasie przebudowy ulicy Kolejowej. W ramach prototypowania można tam, na początkowym etapie funkcjonowania przejścia i przejazdu, zamontować separatory pasów ruchu lub poduszki berlińskie na pasach ruchu. Wyznaczenie w tamtym miejscu przejścia dla pieszych jest zasadne także dlatego, że obecnie na odcinku ponad 500 metrów ulicy Kolejowej nie ma żadnego przejścia dla pieszych. Tak rażąca dyskryminacja pieszych jest niedopuszczalna w obszarze gęstej zabudowy miejskiej.

  3. Droga dla pieszych i rowerów po południowej stronie wiaduktu nie jest powiązana z drogą pieszo-rowerową wzdłuż ulicy Lipowej. Prosimy o powiązanie obu powyższych.

  4. Droga rowerowa po wschodniej stronie Placu Niepodległości nie jest powiązana z drogą pieszo-rowerową wzdłuż ulicy Lipowej. Prosimy o powiązanie obu powyższych.

  5. Sygnalizacja świetlna na obecnym przejściu dla pieszych spod kościoła św. Rocha na ulicę Lipową przez ulicę św. Rocha dyskryminuje pieszych poprzez przydzielanie im nieakceptowalnie długiego czasu oczekiwania na zielone światło. Wnioskujemy o skrócenie czasu oczekiwania na zielone światło przez pieszych i docelowo rowerzystów na omawianym przejściu i docelowo przejeździe. Na przykład poprzez zapalanie sygnału zielonego dla pieszych i rowerów dwukrotnie w trakcie cyklu.

  6. Sygnalizacja świetlna na przejściu dla pieszych i przejeździe rowerowym spod kościoła św. Rocha w kierunku ulicy Piłsudskiego przez ulicę Abramowicza dyskryminuje pieszych i rowerzystów poprzez przydzielanie im nieakceptowalnie długiego czasu oczekiwania na zielone światło. Wnioskujemy o skrócenie czasu oczekiwania na zielone światło przez pieszych i rowerzystów na omawianym przejściu i przejeździe. Na przykład poprzez zapalanie sygnału zielonego dla pieszych i rowerów dwukrotnie w trakcie cyklu.

  7. Z heatmapy aplikacji Strava wynika, że północną drogą rowerową wzdłuż ulicy Piłsudskiego oraz północnym chodnikiem Wiaduktu Dąbrowskiego odbywa się obecnie najintensywniejszy ruch rowerowy w mieście. Dlatego wnioskujemy o dopuszczenie ruchu rowerowego na północnym chodniku wiaduktu poprzez zastosowanie kombinacji znaku B-1 i tabliczek „dotyczy chodnika” i „nie dotyczy rowerów” w rozmiarze M lub MI.

  8. Wnioskujemy o realizację projektu „Wygodnie pieszo i na kołach przez Wiadukt Dąbrowskiego” wybranego w głosowaniu do Budżetu Obywatelskiego 2021. Kuriozalnym jest, że miasto realizuje znacznie bardziej kosztowne inwestycje w nieużywaną toaletę publiczną, nieużywany parking P+R oraz parking pod kościołem wybudowanym przez lokalnego dewelopera, a wstrzymuje potrzebną i niskokosztową inwestycję zasłaniając się brakiem środków.

  9. Wnioskujemy o zamknięcie dla ruchu ogólnego łącznicy z ulicy Dąbrowskiego w ulicę Poleską. Łącznica ta jest praktycznie niewykorzystywana przez auta osobowe, a jej funkcjonowanie stanowi zagrożenie dla ruchu pieszych i rowerzystów. W zupełności wystarczające będzie udostępnienie łącznicy jedynie dla pojazdów uprzywilejowanych. Zasadnym będzie uspokojenie ruchu na łącznicy za pomocą wyniesionego przejścia z przejazdem lub progu zwalniającego typu berlińskiego.

  10. Wnioskujemy o wyznaczenie przejazdu rowerowego wzdłuż przejścia dla pieszych na wysokości Technikum Gastronomicznego przez ulicę Knyszyńską. Fakt, że pomiędzy drogami dla rowerów biegnącymi po obu stronach ulicy Knyszyńskiej nie wyznaczono przejazdu rowerowego należy uznać za rażące zaniedbanie. Na etapie wprowadzania zmiany, można w ramach prototypowania umieścić przed przejazdem rowerowym separatory pasów ruchu lub progi zwalniające typu berlińskiego. Wyznaczenie przejazdu rowerowego w tamtym miejscu jest zagadnieniem priorytetowym, gdyż tamtędy według heatmapy aplikacji Strava przebiega jeden z głównych szlaków ruchu rowerowego w mieście.

  11. Sygnalizacja świetlna na przejściu dla pieszych i przejeździe rowerowym wzdłuż ulicy Piłsudskiego przez ulicę Botaniczną dyskryminuje pieszych i rowerzystów poprzez przydzielanie im nieakceptowalnie długiego czasu oczekiwania na zielone światło. Wnioskujemy o skrócenie czasu oczekiwania na zielone światło przez pieszych i rowerzystów na omawianym przejściu i przejeździe. Na przykład poprzez zapalanie sygnału zielonego dla pieszych i rowerów dwukrotnie w trakcie cyklu.

  12. Wnioskujemy o uwzględnienie w dokumentach projektowych dla ulicy św. Rocha priorytetowego ruchu pieszego i rowerowego, zwłaszcza w miejscu krzyżowania tego ruchu z ruchem samochodowym ulicy Bohaterów Monte Cassino. Podkreślamy, że szczególnie ważne jest umieszczenie przejazdów rowerowych przez wszystkie cztery wloty skrzyżowania ww. ulic lub poprowadzenie ruchu rowerowego na wprost jezdnią główną ulicy św. Rocha.

  13. Wnioskujemy o uwzględnienie w długoterminowych dokumentach planistycznych kładki pieszo-rowerowej nad torami kolejowymi między osiedlami Antoniuk, Białostoczek i Centrum na wysokości ulicy Wysoka, Zielone Wzgórze lub Widok.

Proponowane rozwiązania mają jedynie charakter kompromisowy i wstępny wobec docelowego rozwiązania uwzględniającego dedykowaną infrastrukturę rowerową na wiadukcie. Rozumiejąc wysokie koszty trwałej przebudowy wiaduktu, zachęcamy do stosowania w pierwszej kolejności prototypowania ruchu za pomocą elementów ruchomych. Zważywszy na fakt, że ruch rowerowy na wiadukcie już się odbywa, a proponowane przez nas rozwiązania są zgodne ze Strategią rozwoju miasta Białegostoku do 2030 roku, liczymy na ich niezwłoczne wdrożenie w życie.

Zarząd stowarzyszenia Rowerowy Białystok